मार्च तक देश के 54 प्रतिशत घरों तक पहुंच जाएगा नल से जल, परवान चढ़ने लगी है ये योजना
जागरणब्यूरो,नईदिल्ली।राष्ट्रीयजलजीवनमिशनकेतहतहरघरतकनलसेजलकीआपूर्तिकरनेकीयोजनापरवानचढ़नेलगीहै।मार्च,2022तकदेशके54प्रतिशतघरोंतकनलकनेक्शनपहुंचानेकालक्ष्यपूराकरलियाजाएगा।अबतक45.15प्रतिशतघरोंतकनलकाकनेक्शनदियाजाचुकाहै।अगलेवित्तवर्ष2023तककुल74प्रतिशतग्रामीणघरोंमेंपानीकीआपूर्तिनलोंसेहोनेलगेगी।योजनाअपनेनिर्धारितलक्ष्यकेआसपासचलरहीहै।फिलहालपांचराज्योंवकेंद्रशासितप्रदेशोंमेंशतप्रतिशतघरोंतकजलापूर्तिनलोंसेहोनेलगीहै।
जलजीवनमिशनकीप्रगति,उपलब्धियोंऔरग्रामीणक्षेत्रोंमेंमहिलाओंवबच्चोंकेजीवनमेंआएबदलावपरयूनिसेफद्वाराआयोजितकार्यक्रममेंजलशक्तिमंत्रालयकेअपरसचिववमिशनकेनिदेशकभरतलालनेबतायाकिप्रधानमंत्रीनरेन्द्रमोदीकीघोषणासे28महीनेकेभीतर5.44करोड़घरोंतकपानीकाकनेक्शनपहुंचगयाहै।ग्रामीणक्षेत्रोंमें'कोईघरनछूटे'केतहत83जिलोंकेकुल1.28लाखगांवोंकेशतप्रतिशतघरोंकोपानीकेनलसेजोड़दियागयाहै,जहांचौबीसोंघंटेस्वच्छपानीकीआपूर्तिहोरहीहै।लालनेकहाकिस्वच्छजलापूर्तिसेग्रामीणमहिलाओंऔरबच्चोंकेजीवनमेंआमूलचूलपरिवर्तनहुआहै।उनकेस्वास्थ्यमेंसुधारहुआहै।प्रधानमंत्रीकीमंशाकेअनुरूपजलआंदोलनपूरीतरहजनआंदोलनबनचुकाहै।
भरतलालनेबतायाकियहपूरीतरहसेविकेंद्रीकृतयोजनाहै,जिसमेंकेंद्र,राज्यऔरस्थानीयनिकायोंकेसाथजनसहभागिताशामिलहै।गांवमेंबननेवालेपानीकेओवरहेडटैंक,सप्लाईलाइन,पानीकेस्त्रोत,पूरीव्यवस्थाकेरखरखाव,पानीकीगुणवत्ता,पानीकाशुल्कवअन्यसभीतरहकेबंदोबस्तस्थानीयलोगोंकेहीहाथमेंहोतेहैं।इसकेलिएलोगोंमेंजागरूकताऔरव्यवस्थाचलानेकेलिएप्रशिक्षणआदिकाइंतजामभीकियाजारहाहै।
ग्रामपंचायतोंकोकेंद्रसेआवंटितकीजारहीहैंसीधेधनराशि
15वेंवित्तआयोगकेतहतग्रामपंचायतोंकोकेंद्रसेसीधेधनराशिआवंटितकीजारहीहै।इसकेतहतकुल1.42लाखकरोड़रुपयेकाआवंटनवर्ष2021से2025-26तककेलिएकियागयाहै।इसकाउपयोगपेयजलआपूर्तिऔरस्वच्छभारतमिशनकेसंचालनकेलिएकियाजाएगा।वर्ष2019मेंग्रामीणक्षेत्रोंमेंकुल19.20करोड़घरोंमेंसे3.23करोड़घरोंयानी17प्रतिशतमेंपानीकीआपूर्तिनलोंसेहोतीथी।बीतेडेढ़-दोसालमेंकोरोनाकेचलतेजलजीवनमिशनकाकामकुछप्रभावितजरूररहा,लेकिनअबतककुल8.67करोड़घरों(45.15प्रतिशत)मेंनलसेपानीकीआपूर्तिहोनेलगीहै।4.5लाखगांवोंमेंपानीसमितिकागठनकरलियागयाहै।पानीकीगुणवत्ताजांचनेकेलिएअबतक8.5लाखमहिलाओंकोप्रशिक्षितभीकरदियागयाहै।कार्यक्रममेंयूनिसेफकेनिकोलसआस्बर्टनेमिशनकीप्रगतिपरविश्वासजतातेहुएकहाकिवर्ष2024तकमिशनकोहरहालमेंपूराकरकेदेशकेग्रामीणक्षेत्रकेप्रत्येकघरमेंनलसेजलकीआपूर्तिहोनेलगेगी।